Co oznacza zwrot „dan w”? Czy to czasownik, imiesłów? Czy to forma współcześnie odnoszona do „dan(y)”, „(po)dan(y)”? Dlaczego tyczy się to też dokumentów rodzaju żeńskiego? Czy „umowa” może być „dan”? Nie znalazłem tego zwrotu w słownikach :(

Zwroty te widoczne są:

* na dokumentach całkiem niedawnych np. „UMOWA między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czeskosłowacką w sprawie ochrony prawnej i pomocy prawnej w sprawach podatkowych. Dan w Warszawie, dnia 23 kwietnia 1925 r.”

* na nieco mniej starych dokumentach np. „Prawo wyborów dla zgromadzenia zwołać się mającego do ułożenia konstytucyi pruskiej. Dan w Poczdamie, dnia 8. Kwietnia 1848”

* a także na bardzo starych dokumentach np. w dokumencie Trojdena „Dan w Warszawie, roku Pańskiego tysiąc trzysta trzydziestego ósmego, dnia dwunastego grudnia”

Zwroty te sporadycznie pojawiają się też współcześnie na dyplomach lub tekstach stylizowanych na stare lub podkreślających patetyczność wydarzenia (np. akt Intronizacyjny Warszawskiego Króla Kurkowego. Dan w Warszawie Roku Pańskiego 2015 w niedzielę – 26. lipca”

Szanowna Poradnio,
czy kiedy w nazwiskach obcych występuje cząstka de, to przy spolszczaniu można z niej zrezygnować? Czyli np. markiz Roberto de Villena to markiz Villena czy markiz de Villena?
Łączę wyrazy szacunku
Dorota

Nie przekonuje mnie Państwa odpowiedź na pytanie o zasady pisowni wielką czy małą literą wyrazów: dyrektor, prezes, starosta, prezydent, premier itp.
Cytuję: „Wyrazy te piszemy wielką literą, gdy oznaczają jednoosobowy urząd, np. Akty prawne Prezydenta dla swojej ważności wymagają kontrasygnaty Prezesa Rady Ministrów”.
Zdanie to jest przekształconym przykładem, podanym w Nowym słowniku ortograficznym PWN, do którego zresztą autor odpowiedzi się odwołuje, a mianowicie: …akceptuje Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej; … zatwierdza Prezes Rady Ministrów.
Jednak w przykładzie słownikowym występuje pełna nazwa urzędu: Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, natomiast w Państwa odpowiedzi – tylko słowo Prezydent. Co wobec tego z zawartym w słowniku stwierdzeniem: „…pod warunkiem, że nazwa taka (…) występuje w pełnym brzmieniu”. Par. [85]
Danka

Szanowni Państwo,

według SJP PWN, komisja to:

1. «zespół osób powołanych do wykonania określonych zadań; też: posiedzenie takiego zespołu»,

a komitet to:

1. «zespół osób powołanych do wykonania określonych, zwykle doraźnych, zadań»,

co właściwie czyni te słowa synonimami. Często jednak te jednostki oznaczają dwie różne rzeczy, np. komisja wyborcza i komitet wyborczy. Czy można określić różnice między tymi dwiema jednostkami w izolacji?

Serdecznie dziękuję i pozdrawiam,

J.S.

Szanowni Państwo,
niedawno toczyłem spór z zawodową korektorką o słowo konstytucja. Twierdziłem, że jeśli w tekście jest mowa o polskiej konstytucji, to należy ten wyraz pisać wielką literą, mimo że nie występuje tam pełna nazwa (a zatem nie Konstytucja RP, ale po prostu Konstytucja). Korektorka miała inne zdanie. Zajrzeliśmy do słowników (poprawnej polszczyzny i języka polskiego), ale one, moim zdaniem, nie dają jasnej odpowiedzi. Kto miał rację?
Pozdrawiam,
Stefan Warecki

Dzień dobry, niestety, w przypadku hasła lancknecht (https://sjp.pwn.pl/sjp/lancknecht;2565581.html) zaistniał błąd. Nazwa wywodzi się od „landu”, a nie od „lancy” (będącej, nawiasem mówiąc, bronią kawalerii). Stąd też poprawny, akceptowany na całym świecie termin do „landsknecht”. W Polsce błąd popełnił Marek Plewczyński w książce „Daj nam Boże sto lat wojny”, przez co rozpropagował niepoprawną wersję. Pozdrawiam, Michał Faszcza (Uniwersytet Śląski)

Szanowni Państwo,
jak powinnam zapisać: komendant główny policji Adam Kowalski
czy
komendant główny Policji Adam Kowalski?
A może wszystko od dużej litery?
Dodatkowo:
warszawski Sąd Okręgowy czy warszawski sąd okręgowy,
Komenda Główna Milicji Obywatelskiej czy komenda główna Milicji Obywatelskiej (również ze skróconym MO),
Komenda Główna Policji czy komenda główna Policji?
Z góry dziękuję za pomoc.
A.C.

Szanowna Poradnio,
na czym się tu oprzeć? Czy wielką literą zapisać Bazylika św. Franciszka w Asyżu, bo tak nakazują Zasady pisowni słownictwa religijnego, czy tylko Bazylika św. Franciszka z Asyżu (wg KSNG, posiedzenie 49), czy też może zawsze rozpoczynać bazylika od małej litery, wzorując się na zmianach w WSO PWN 2010/2016 (tak najprościej)?

Z poważaniem
Aleksander Durkiewicz

Witam,
chciałbym zapytać o etymologię wyrazu policja. Skąd ten wyraz przywędrował do polszczyzny? Czy zawsze był zapisywany w taki sposób jak obecne? Czy jego znaczenie było zawsze takie jak dziś? Proszę o jak najszerszą informację na temat obecności tego wyrazu w polszczyźnie. Z góry dziękuję za odpowiedź.
Mateusz

Bardzo proszę o poradę w kwestii pisowni wyrazu. Jak należy pisać: seksting czy sexting?